ಅಕ್ಷಾಂಶ ರೇಖಾಂಶಗಳು ಮತ್ತು ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದಿನಾಂಕ ರೇಖೆ

 

ಅಕ್ಷಾಂಶಗಳು

ಮೆರಿಡಿಯನ್‌ನಲ್ಲಿನ ಯಾವುದೇ ಬಿಂದುವಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ ಭೂಮಿಯ ಮಧ್ಯಭಾಗದಲ್ಲಿ ಅಳೆಯಲಾದ ಕೋನೀಯ ಅಂತರ ಎಂದು ಇದನ್ನು ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸಬಹುದು. ಇವುಗಳನ್ನು ಡಿಗ್ರಿ, ನಿಮಿಷಗಳು ಮತ್ತು ಸೆಕೆಂಡುಗಳಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಸಮಭಾಜಕವನ್ನು 0° ಅಕ್ಷಾಂಶ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇವು ಕಾಲ್ಪನಿಕ ವೃತ್ತಗಳಾಗಿದ್ದು, ಎರಡೂ ಅರ್ಧಗೋಳಗಳಲ್ಲಿ 1° ಮಧ್ಯಂತರದಲ್ಲಿ ಭೂಮಿಯ ಮೇಲ್ಮೈಯಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸಲಾಗಿದೆ, ಒಟ್ಟು ಅಕ್ಷಾಂಶಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯನ್ನು 181 ಕ್ಕೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಉತ್ತರ ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ 23 l/2 ° ಅಕ್ಷಾಂಶವನ್ನು ಕ್ಯಾನ್ಸರ್ ಟ್ರಾಪಿಕ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ (23 l/2°N), ಆದರೆ ದಕ್ಷಿಣ ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಅದೇ ಅಕ್ಷಾಂಶವನ್ನು ಮಕರ ಸಂಕ್ರಾಂತಿ (23 l/2 ° S) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉತ್ತರ ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ 66 l/2 ° ಅಕ್ಷಾಂಶವನ್ನು ಉಪ-ಆರ್ಕ್ಟಿಕ್ ವೃತ್ತ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ (66 l/2 ° N) ಆದರೆ ದಕ್ಷಿಣ ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ 66 l/2 ° ಅಕ್ಷಾಂಶವನ್ನು ಉಪ-ಅಂಟಾರ್ಕ್ಟಿಕ್ ವೃತ್ತ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.(66 l/2 ° S). 1° ಅಕ್ಷಾಂಶದ ಅಂತರವು ಸುಮಾರು 11 ಕಿ.ಮೀ.

ರೇಖಾಂಶಗಳು

ಪ್ರಧಾನ ಮೆರಿಡಿಯನ್‌ನಿಂದ ಯಾವುದೇ ಸ್ಥಳದ ಕೋನೀಯ ಅಂತರವನ್ನು ರೇಖಾಂಶ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಇದನ್ನು ಡಿಗ್ರಿ, ನಿಮಿಷಗಳು ಮತ್ತು ಸೆಕೆಂಡುಗಳಲ್ಲಿ ಅಳೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಪ್ರಧಾನ ಮೆರಿಡಿಯನ್ 0 ° ನಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ಲಂಡನ್‌ನಲ್ಲಿ ಗ್ರೀನ್‌ವಿಚ್ ಮೂಲಕ ಹಾದುಹೋಗುವುದರಿಂದ ಗ್ರೀನ್‌ವಿಚ್ ಲೈನ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ . ಪ್ರಧಾನ ಮೆರಿಡಿಯನ್‌ನ ಪೂರ್ವ ಭಾಗದಲ್ಲಿರುವ ಭೂಮಿಯ ಭಾಗವನ್ನು ಪೂರ್ವ ಗೋಳಾರ್ಧ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಪಶ್ಚಿಮ ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಪಶ್ಚಿಮ ಗೋಳಾರ್ಧ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಭೂಮಿಯು ಜಿಯೋಯ್ಡ್ ಆಕಾರವನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದರಿಂದ ಅದು 24 ಗಂಟೆಗಳಲ್ಲಿ 360° ಸುತ್ತುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಭೂಮಿಯು 1° ರೇಖಾಂಶದಿಂದ ಚಲಿಸಲು 4 ನಿಮಿಷಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಸೂರ್ಯ ಪೂರ್ವದಲ್ಲಿ ಉದಯಿಸುವುದರಿಂದ ಮತ್ತು ಭೂಮಿಯು ಪಶ್ಚಿಮದಿಂದ ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಚಲಿಸುವುದರಿಂದ, ಪೂರ್ವ ಗೋಳಾರ್ಧದ ಸಮಯವು ಗ್ರೀನ್‌ವಿಚ್‌ಗಿಂತ ಮುಂದಿದೆ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮ ಗೋಳಾರ್ಧದಲ್ಲಿ ಅದರ ಹಿಂದೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಭೂಮಿಯ ವಿವಿಧ ಸ್ಥಳಗಳಲ್ಲಿ ಸ್ಥಳೀಯ ಕಾಲದಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸಗಳ ಹಿಂದಿನ ಕಾರಣ ಇದು. ಪ್ರತಿ 15° ರೇಖಾಂಶಗಳಿಗೆ ಒಂದು ಗಂಟೆಯ ಸಮಯದ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿರುತ್ತದೆ. ಈ ರೀತಿಯಾಗಿ 180° E ರೇಖಾಂಶದ ಸಮಯವು ಗ್ರೀನ್‌ವಿಚ್‌ಗಿಂತ 12 ಗಂಟೆಗಳಷ್ಟು ಮುಂದಿದೆ ಮತ್ತು 0°-180°W ರೇಖಾಂಶವು ಗ್ರೀನ್‌ವಿಚ್‌ನಲ್ಲಿರುವ ಸಮಯಕ್ಕಿಂತ 12 ಗಂಟೆಗಳ ಹಿಂದೆ ಇರುತ್ತದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, 180 ° ರೇಖಾಂಶದ ಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ ಸಮಯದಲ್ಲಿ 24 ಗಂಟೆಗಳ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿದೆ.

ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದಿನಾಂಕ ರೇಖೆ

ಇದು 180° ರೇಖಾಂಶದಲ್ಲಿ ಚಿತ್ರಿಸಿದ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ರೇಖೆಯಾಗಿದ್ದು, ನಿರಂತರ ಭೂಭಾಗಗಳನ್ನು ತಪ್ಪಿಸುತ್ತದೆ. ಸೈಬೀರಿಯಾದ ವಿಭಜನೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ಮತ್ತು ಸೈಬೀರಿಯಾ ಮತ್ತು ಅಲಾಸ್ಕಾವನ್ನು ಪ್ರತ್ಯೇಕಿಸಲು ಇದು ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ 75 ° N ಅಕ್ಷಾಂಶದಲ್ಲಿ ಬಾಗುತ್ತದೆ. ಅದರ ಪೂರ್ವ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮದಲ್ಲಿ 24 ಗಂಟೆಗಳ ಅಥವಾ ಒಂದು ದಿನದ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿದೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಈ ಗೆರೆಯನ್ನು ದಾಟುವಾಗ ಒಂದು ದಿನವನ್ನು ಗಳಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಬಹುದು. ಪೂರ್ವದಿಂದ ಪಶ್ಚಿಮಕ್ಕೆ ದಾಟುವಾಗ ಒಂದು ದಿನ ಸಿಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮದಿಂದ ಪೂರ್ವಕ್ಕೆ ಹೋಗುವಾಗ ಒಂದು ದಿನ ಕಳೆದುಹೋಗುತ್ತದೆ.

ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮಯ: ಭೂಮಿಯ ಮೇಲೆ ಒಂದು ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಸ್ಥಳದಲ್ಲಿ ಸಮಯವನ್ನು, ಸೂರ್ಯನ ಸ್ಥಾನದಿಂದ ಲೆಕ್ಕಹಾಕಲಾಗುತ್ತದೆ, ಆ ಸ್ಥಳದ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮಯ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪೂರ್ವದ ಅತ್ಯಂತ (ಅರುಣಾಚಲ ಪ್ರದೇಶಗಳು) ಮತ್ತು ಪಶ್ಚಿಮದ ಅತ್ಯಂತ (ಗುಜರಾತ್‌ನ ದ್ವಾರಕಾ) ಭಾಗಗಳ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ 2 ಗಂಟೆಗಳ ವ್ಯತ್ಯಾಸವಿದೆ.

ಪ್ರಮಾಣಿತ ಸಮಯ: ಇದು ದೇಶದ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿರುವ ಸ್ಟ್ಯಾಂಡರ್ಡ್ ಮೆರಿಡಿಯನ್ ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ಹಾದುಹೋಗುವ ಕಾಲ್ಪನಿಕ ರೇಖೆಯಾಗಿದೆ. ದೇಶದ ವಿವಿಧ ಸ್ಥಳಗಳ ಸ್ಥಳೀಯ ಸಮಯಗಳಲ್ಲಿನ ವ್ಯತ್ಯಾಸದಿಂದ ಉಂಟಾಗುವ ಅನಾನುಕೂಲತೆಯನ್ನು ತಪ್ಪಿಸಲು ದೇಶದಾದ್ಯಂತ ದೇಶದ ಪ್ರಮಾಣಿತ ಸಮಯವನ್ನು ಅನುಸರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಅಲಹಾಬಾದ್ (ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ) ಬಳಿ ನೈನಿ ಮೂಲಕ ಹಾದುಹೋಗುವ 82M>° E ರೇಖಾಂಶವು ಭಾರತದ ಪ್ರಮಾಣಿತ ಮೆರಿಡಿಯನ್ ಆಗಿದೆ. ಈ ರೇಖಾಂಶದ ಸಮಯವು ಭಾರತದ ಪ್ರಮಾಣಿತ ಸಮಯವಾಗಿದೆ, ಇದನ್ನು ಭಾರತೀಯ ಪ್ರಮಾಣಿತ ಸಮಯ (1ST) ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ.

ಸ್ಥಳದ ಪ್ರಮಾಣಿತ ಸಮಯವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಾಚಾರ ಮಾಡಲು ಕೆಲವು ಸಹಾಯಕವಾದ ಸಂಗತಿಗಳು:

• 0° ರೇಖಾಂಶದ ಎಡಕ್ಕೆ (ಪ್ರಧಾನ ಮೆರಿಡಿಯನ್) ಪಶ್ಚಿಮ ರೇಖಾಂಶಗಳು ಮತ್ತು ಅದರ ಬಲಕ್ಕೆ ಪೂರ್ವ ರೇಖಾಂಶಗಳು, ಆದರೆ 180 ° ರೇಖಾಂಶದ ಎಡಕ್ಕೆ (ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದಿನಾಂಕ ರೇಖೆ) ಪೂರ್ವ ರೇಖಾಂಶಗಳು ಮತ್ತು ಅದರ ಬಲಕ್ಕೆ ಪಶ್ಚಿಮ ರೇಖಾಂಶಗಳು.
• ನಾವು ಯಾವುದೇ ರೇಖಾಂಶದ ಎಡಕ್ಕೆ ಚಲಿಸಿದಾಗ ಸಮಯವು ಪ್ರತಿ 1 ° ರೇಖಾಂಶಕ್ಕೆ 4 ನಿಮಿಷಗಳಷ್ಟು ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ ಆದರೆ ಯಾವುದೇ ರೇಖಾಂಶದ ಬಲಕ್ಕೆ ಚಲಿಸುವಾಗ ಸಮಯವು ಪ್ರತಿ 1 ° ರೇಖಾಂಶಕ್ಕೆ 4 ನಿಮಿಷಗಳಷ್ಟು ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತದೆ.
• ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ದಿನಾಂಕ ರೇಖೆಯನ್ನು ಅದರ ಬಲದಿಂದ ದಾಟುವಾಗ ನಾವು ಒಂದು ದಿನವನ್ನು (24 ಗಂಟೆಗಳು) ಪಡೆಯುತ್ತೇವೆ ಮತ್ತು ಎಡದಿಂದ ದಾಟುವಾಗ ಒಂದು ದಿನವನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತೇವೆ.