ಪದ್ಮ
ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು
ಮುಖ್ಯಾಂಶಗಳು:
ಪದ್ಮ
ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು-2021 ಗೆ
ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗಳು 15ನೇ
ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್, 2020 ರವರೆಗೆ
ತೆರೆದಿರುತ್ತವೆ
ಸುದ್ದಿಯಲ್ಲಿ ಏಕೆ:
ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವ,
2021 ರ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗುವ ಪದ್ಮ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳಿಗೆ ಆನ್‌ಲೈನ್
ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗಳು/ಶಿಫಾರಸುಗಳು 1 ಮೇ 2020 ರಿಂದ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗಿವೆ.
ಸಚಿವಾಲಯವೇ? :-ಗೃಹ
ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯ
ಸಮಸ್ಯೆ:
ಪದ್ಮ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು
- ಪದ್ಮ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳು ಭಾರತದ ಅತ್ಯುನ್ನತ ನಾಗರಿಕ ಗೌರವಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ .
ಇದನ್ನು
ವಾರ್ಷಿಕವಾಗಿ ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವದ ಮುನ್ನಾದಿನದಂದು
ಘೋಷಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ .
ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಮೂರು ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ
- ಪದ್ಮವಿಭೂಷಣ ( ಅಸಾಧಾರಣ ಮತ್ತು
ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವೆಗಾಗಿ),
- ಪದ್ಮಭೂಷಣ ( ಉನ್ನತ ಶ್ರೇಣಿಯ ವಿಶಿಷ್ಟ
ಸೇವೆ) ಮತ್ತು
- ಪದ್ಮಶ್ರೀ (ವಿಶಿಷ್ಟ ಸೇವೆ ).
ಸಾರ್ವಜನಿಕ
ಸೇವೆಯ ಅಂಶ
ಒಳಗೊಂಡಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು ಅಥವಾ ವಿಭಾಗಗಳಲ್ಲಿನ ಸಾಧನೆಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು
ಪ್ರಶಸ್ತಿಯು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ .
- ಪದ್ಮ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ
ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯವರು ರಚಿಸುವ ಪದ್ಮ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಸಮಿತಿಯು ಮಾಡಿದ
ಶಿಫಾರಸುಗಳ ಮೇಲೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ .
- ನಾಮನಿರ್ದೇಶನ
ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಸಾರ್ವಜನಿಕರಿಗೆ ಮುಕ್ತವಾಗಿದೆ .
- ಸ್ವಯಂ
ನಾಮನಿರ್ದೇಶನವನ್ನು ಸಹ ಮಾಡಬಹುದು .
ಇತಿಹಾಸ ಮತ್ತು ಪ್ರಸ್ತುತತೆ
- ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರವು ಎರಡು
ನಾಗರಿಕ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿತು- ಭಾರತ ರತ್ನ ಮತ್ತು ಪದ್ಮವಿಭೂಷಣ 1954 ರಲ್ಲಿ.
- ನಂತರದವರು ಪಹೇಲಾ ವರ್ಗ್, ದುಸ್ರಾ ವರ್ಗ್ ಮತ್ತು ತಿಸ್ರಾ ವರ್ಗ್ ಎಂಬ ಮೂರು
ವರ್ಗಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು .
ಇವುಗಳನ್ನು ನಂತರ ಜನವರಿ 8,
1955 ರಂದು ಹೊರಡಿಸಲಾದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಅಧಿಸೂಚನೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಪದ್ಮವಿಭೂಷಣ,
ಪದ್ಮಭೂಷಣ ಮತ್ತು ಪದ್ಮಶ್ರೀ ಎಂದು ಮರುನಾಮಕರಣ ಮಾಡಲಾಯಿತು.
ಪದ್ಮ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳ ಅಡಚಣೆಗಳು
- ಪದ್ಮ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು 1954 ರಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಲಾಯಿತು.
- 1978 ಮತ್ತು 1979 ಮತ್ತು 1993 ರಿಂದ 1997 ರ
ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತ
ಅಡಚಣೆ(ಗಳನ್ನು) ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಗಣರಾಜ್ಯೋತ್ಸವದ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು
ಘೋಷಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ .
ಅರ್ಹತೆ
- ಜನಾಂಗ, ಉದ್ಯೋಗ, ಸ್ಥಾನ ಅಥವಾ ಲಿಂಗದ ಭೇದವಿಲ್ಲದ ಎಲ್ಲಾ
ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಈ
ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳಿಗೆ ಅರ್ಹರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ.
- ಆದಾಗ್ಯೂ, ವೈದ್ಯರು
ಮತ್ತು ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ PSU ಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ
ಮಾಡುವವರು ಸೇರಿದಂತೆ ಸರ್ಕಾರಿ ನೌಕರರು ಈ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳಿಗೆ ಅರ್ಹರಲ್ಲ .
- ಪ್ರಶಸ್ತಿಯು
ವಿಶಿಷ್ಟವಾದ ಕೃತಿಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು/ಶಿಸ್ತುಗಳ ಎಲ್ಲಾ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶಿಷ್ಟ ಮತ್ತು ಅಸಾಧಾರಣ
ಸಾಧನೆಗಳು/ಸೇವೆಗಾಗಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಕ್ಷೇತ್ರಗಳ ಪಟ್ಟಿ
- ಕಲೆ (ಸಂಗೀತ, ಚಿತ್ರಕಲೆ, ಶಿಲ್ಪಕಲೆ, ಛಾಯಾಗ್ರಹಣ, ಸಿನಿಮಾ, ರಂಗಭೂಮಿ
ಇತ್ಯಾದಿ)
- ಸಮಾಜ ಕಾರ್ಯ (ಸಮಾಜ ಸೇವೆ, ದತ್ತಿ
ಸೇವೆ, ಸಮುದಾಯ ಯೋಜನೆಗಳಲ್ಲಿ ಕೊಡುಗೆ ಇತ್ಯಾದಿ)
- ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವ್ಯವಹಾರಗಳು (ಕಾನೂನು, ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಜೀವನ, ರಾಜಕೀಯ
ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ)
- ವಿಜ್ಞಾನ ಮತ್ತು ಎಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್ (ಬಾಹ್ಯಾಕಾಶ
ಇಂಜಿನಿಯರಿಂಗ್, ನ್ಯೂಕ್ಲಿಯರ್ ಸೈನ್ಸ್, ಮಾಹಿತಿ
ತಂತ್ರಜ್ಞಾನ, ವಿಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನೆ ಮತ್ತು ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಮತ್ತು
ಅದರ ಸಂಬಂಧಿತ ವಿಷಯಗಳು ಇತ್ಯಾದಿ)
- ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಕೈಗಾರಿಕೆ (ಬ್ಯಾಂಕಿಂಗ್, ಆರ್ಥಿಕ
ಚಟುವಟಿಕೆಗಳು, ನಿರ್ವಹಣೆ, ಪ್ರವಾಸೋದ್ಯಮದ
ಪ್ರಚಾರ, ವ್ಯಾಪಾರ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.)
- ಔಷಧ (ವೈದ್ಯಕೀಯ
ಸಂಶೋಧನೆ, ಆಯುರ್ವೇದ, ಹೋಮಿಯೋಪತಿ, ಸಿದ್ಧ, ಅಲೋಪತಿ, ನ್ಯಾಚುರೋಪತಿ
ಇತ್ಯಾದಿಗಳಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸ/ವಿಶೇಷತೆಯನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ.)
- ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣ (ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮ, ಬೋಧನೆ, ಪುಸ್ತಕ
ರಚನೆ, ಸಾಹಿತ್ಯ, ಕವನ, ಶಿಕ್ಷಣದ
ಪ್ರಚಾರ, ಸಾಕ್ಷರತೆಯ ಪ್ರಚಾರ, ಶಿಕ್ಷಣ
ಸುಧಾರಣೆಗಳು ಇತ್ಯಾದಿ)
- ನಾಗರಿಕ ಸೇವೆ (ಸರ್ಕಾರಿ
ಸೇವಕರಿಂದ ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿ ವ್ಯತ್ಯಾಸ/ಶ್ರೇಷ್ಠತೆ ಇತ್ಯಾದಿ)
- ಕ್ರೀಡೆ (ಜನಪ್ರಿಯ ಕ್ರೀಡೆಗಳು, ಅಥ್ಲೆಟಿಕ್ಸ್, ಸಾಹಸ, ಪರ್ವತಾರೋಹಣ, ಕ್ರೀಡೆಗಳ
ಪ್ರಚಾರ, ಯೋಗ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ)
- ಇತರೆ (ಮೇಲೆ ಒಳಗೊಂಡಿರದ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯ ಪ್ರಚಾರ, ಮಾನವ ಹಕ್ಕುಗಳ ರಕ್ಷಣೆ, ವನ್ಯಜೀವಿ ರಕ್ಷಣೆ/ಸಂರಕ್ಷಣೆ ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು
ಒಳಗೊಂಡಿರಬಹುದು.)
ಪ್ರಶಸ್ತಿ
ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಭಾರತದ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು ಪ್ರದಾನ
ಮಾಡುತ್ತಾರೆ, ಅಲ್ಲಿ
ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತರಿಗೆ ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳು
ಸಹಿ ಮಾಡಿದ ಸನದ್ (ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರ) ಮತ್ತು ಪದಕವನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಸ್ವೀಕರಿಸುವವರಿಗೆ ಪದಕದ ಸಣ್ಣ ಪ್ರತಿಕೃತಿಯನ್ನು ಸಹ
ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ , ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತರು ಬಯಸಿದಲ್ಲಿ ಅವರು ಯಾವುದೇ
ವಿಧ್ಯುಕ್ತ/ರಾಜ್ಯ ಸಮಾರಂಭಗಳಲ್ಲಿ ಧರಿಸಬಹುದು.
- ಪ್ರದಾನ ಸಮಾರಂಭದ
ದಿನದಂದು ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತರ ಹೆಸರನ್ನು ಭಾರತದ ಗೆಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
- ಒಂದು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ
ನೀಡಲಾಗುವ ಒಟ್ಟು ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆ (ಮರಣೋತ್ತರ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಮತ್ತು
ಎನ್‌ಆರ್‌ಐ/ವಿದೇಶಿಯರು/ಒಸಿಐಗಳಿಗೆ) 120 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿರಬಾರದು.
ಪ್ರಶಸ್ತಿಯು ಶೀರ್ಷಿಕೆಗೆ ಹೊಂದಿಕೆಯಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಪ್ರಶಸ್ತಿ
ಪುರಸ್ಕೃತರ ಹೆಸರಿಗೆ ಪ್ರತ್ಯಯ
ಅಥವಾ ಪೂರ್ವಪ್ರತ್ಯಯವಾಗಿ ಬಳಸಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ
ಯಾರು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತಾರೆ
- ಪದ್ಮ ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳಿಗೆ
ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಎಲ್ಲಾ ನಾಮನಿರ್ದೇಶನಗಳನ್ನು ಪದ್ಮ
ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಸಮಿತಿಯ ಮುಂದೆ ಇರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ, ಇದನ್ನು ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯವರು ರಚಿಸುತ್ತಾರೆ.
ಪದ್ಮ
ಪ್ರಶಸ್ತಿಗಳ ಸಮಿತಿಯು ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್
ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿಯ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಗೃಹ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ,
ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಮತ್ತು ನಾಲ್ಕರಿಂದ ಆರು ಗಣ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳನ್ನು
ಸದಸ್ಯರನ್ನಾಗಿ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ .
- ಸಮಿತಿಯ ಶಿಫಾರಸುಗಳನ್ನು ಅನುಮೋದನೆಗಾಗಿ ಭಾರತದ ಪ್ರಧಾನಿ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರಪತಿಗಳಿಗೆ ಸಲ್ಲಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
IASಭಾಯ್ ವಿಂಡಪ್:
ಮೂಲದವರ ಮರಣದ ನಂತರ (ಮರಣೋತ್ತರ)
- ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು
ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಮರಣೋತ್ತರವಾಗಿ ನೀಡಲಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
- ಆದಾಗ್ಯೂ, ಹೆಚ್ಚು ಅರ್ಹವಾದ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ , ಮರಣೋತ್ತರವಾಗಿ
ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡಲು ಸರ್ಕಾರವು ಪರಿಗಣಿಸಬಹುದು .
- ಮೊದಲಿನ ಪದ್ಮ
ಪ್ರಶಸ್ತಿಯನ್ನು ಪ್ರದಾನ ಮಾಡಿದ ನಂತರ ಕನಿಷ್ಠ ಐದು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯು ಕಳೆದರೆ ಮಾತ್ರ ಒಬ್ಬ ವ್ಯಕ್ತಿಗೆ ಪದ್ಮ ಪ್ರಶಸ್ತಿಯ ಉನ್ನತ ವರ್ಗವನ್ನು
ನೀಡಬಹುದು .
- ಆದಾಗ್ಯೂ, ಹೆಚ್ಚು ಅರ್ಹವಾದ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ, ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಸಮಿತಿಯು ಸಡಿಲಿಕೆಯನ್ನು
ಮಾಡಬಹುದು .
ಸೂಚಿಸಿದ ಓದುವಿಕೆ : https://padmaawards.gov.in/AboutAwards.aspx